Google, yapay zeka altyapısının büyümesiyle birlikte artan enerji ihtiyacına radikal bir çözüm geliştirmeye hazırlanıyor. Şirket, Project Suncatcher adını verdiği yeni girişimle, güneş enerjisiyle çalışan uydular üzerinde uzay tabanlı veri merkezleri kurmayı hedefliyor.

Yörüngede veri merkezi hayali

Bu vizyoner proje, Google’ın yapay zeka işlemcilerini Dünya yörüngesine yerleştirerek uzayın sınırsız güneş enerjisinden kesintisiz biçimde yararlanma fikrine dayanıyor. Böylece şirket, yapay zeka için gerekli yüksek hesaplama gücünü çevreye zarar vermeden, karbon salımını artırmadan ve kara üzerindeki elektrik şebekelerine yük bindirmeden elde etmeyi amaçlıyor.

Google’ın “Paradigms of Intelligence” kıdemli yöneticisi Travis Beals, yaptığı açıklamada “Gelecekte yapay zeka hesaplamasını ölçeklendirmek için en uygun yer uzay olabilir” ifadelerini kullandı. Şirket ayrıca, bu projedeki mevcut durumu detaylandıran ancak henüz hakem değerlendirmesinden geçmemiş bir makale de yayımladı.

Google’ın planına göre, yörüngede dolaşacak bu uydular Tensor Processing Unit (TPU) çiplerini barındıracak. Uyduların üzerindeki güneş panelleri atmosfer engeline takılmadan enerji toplayarak Dünya yüzeyindekilere kıyasla sekiz kat daha verimli elektrik üretimi sağlayabilecek.

Ancak projeyi gerçeğe dönüştürmek için Google’ın çözmesi gereken büyük teknik engeller bulunuyor. En kritik sorunlardan biri, uyduların birbirleriyle yeterli hızda veri iletişimi kurabilmesi. Şirketin raporuna göre karasal veri merkezleriyle rekabet edebilmek için bu bağlantıların saniyede onlarca terabit veri aktarımını desteklemesi gerekiyor. Bunun için uyduların birbirine birkaç kilometre ya da daha az mesafede uçması planlanıyor. Ancak bu kadar sıkı yörünge kümelenmeleri, uzay çöpü ve çarpışma riskini ciddi biçimde artırıyor.

2027’de prototipler fırlatılacak

Bir diğer zorluk ise radyasyona dayanıklılık. Google, yeni nesil Trillium TPU çiplerini uzaydaki yüksek radyasyon seviyelerine karşı test ettiğini ve bu çiplerin beş yıllık görev süresi boyunca kalıcı arıza göstermeden çalışabildiğini belirtiyor. Maliyet tarafında da dikkat çekici bir öngörü bulunuyor. Google’ın yaptığı analizlere göre, fırlatma ve işletme maliyetleri düşmeye devam ederse 2030’ların ortalarına gelindiğinde uzay tabanlı veri merkezlerinin enerji maliyeti, karadaki merkezlerle kilovat/yıl bazında karşılaştırılabilir düzeye ulaşabilir.

Google, projenin ilk adımı olarak Planet adlı uydu görüntüleme şirketiyle iş birliğine gitti. İki şirket, 2027 yılına kadar iki adet prototip uydu fırlatarak donanımın yörüngedeki performansını test etmeyi planlıyor.

kaynak: donanimhaber.com